Фан/модуль коди Fal. Mad. M1104 Ўқув

 
2-Мавзу: Марказий Осиё халқлари ибтидоий ва энг қадимги 
маданияти 
Ибтидоий (Архаик) даврдаги инсоннинг фикрлаш тарзи. Дунёқараш 
ва тафаккурнинг шаклланишига табиатдаги ҳодисалар, табиий ўзгаришлар 
таъсир кўрсатиши, дунёқараш, тафаккур билан табиат доимо бир-бирига 
таъсир ўтказиб бориши. Тафаккур ва дунёқараш маданий жараённи 
белгиловчи муҳим омиллардир. Ибтидоий одам ва олам муносабатида икки 
йўл. Диний маданиятнинг илк шакллари ва кўринишлари. 
Маданиятнинг тарихий босқичлари. Скифлар маданияти. Скифлар 
маданиятининг Ўрта Осиёда, хусусан, Туронзаминда шакллангани, 
Геродотнинг бу ҳақдаги далиллари. “Амударё хазинаси“- дунё маданияти 
тарихида муҳим воқеа. Ибтидоий фикрлаш босқичида тасвирий санъатдаги 

---

рамзий тимсоллар. Ўрта Осиёнинг жаҳон маданиятига қўшган ҳиссаси. 
Калтаминор маданияти. Фарғонанинг тош даврига оид маданий 
ёдгорликлари. Қовунчи маданияти.
Ўзбекистоннинг азалий ўтроқ аҳолиси ижоди-меъморчилик, амалий 
ва тасвирий санъат. Ўзбекистоннинг жанубий ҳудудларида қадимги давр 
меъморчилиги ва санъати. Термиздаги меъморчилик ёдгорликлари, 
тасвирий ва амалий санъат намуналари. Маданий жараённинг бу 
кўринишларига ижтимоий-сиёсий жараёнлар асосий сабаб бўлгани. 
Кушонлар даврида Термиз (Термед), Чингизтепа, Қоратепадаги будда 
ибодатхоналари. Далварзинтепадаги Чағониён шаҳри меъморчилиги. 
Хоразм, Бақтриядаги иншоотлар. Қадимий ёзма манбаларда Ўрта Осиёнинг 
турли 
ҳудудларидаги 
меъморчилик 
ёдгорликлари 
тўғрисидаги 
маълумотлар. Милодий I асрга оид Хан йилномасида “Авесто” даври 
маданияти. Зардуштийлик таълимоти. Хитой сайёҳининг ҳозирги 
Ўзбекистон 
тўғрисидаги 
маълумотлари. 
Буддавийлик 
маданияти. 
Буддавийликнинг Бақтрия давлатига кириб келиши.